İade Edilen Ürünlere Ne Oluyor?

Online alışveriş artık hayatımızın önemli bir parçası. Özellikle ücretsiz iade, ücretsiz kargo, ertesi gün teslimat gibi satın almaya teşvik eden kampanyalar ile birlikte tüketiciler hiç düşünmeden online alışverişe yöneliyor. Birçok hazır moda şirketi ve e-ticaret sitesi alıcıyı alışverişe teşvik eden iade ve teslimat politikaları izliyor. Hatta e- ticaret sektörünün en önemli isimlerinden bazıları iade konusunda cömert bir politika izliyor. Bazı durumlarda ürünü iade etmenize bile gerek duymuyor. İade işlemlerin bu derece kolay olması, teslimatların hızlı bir şekilde gerçekleşmesi, mağaza etiketleriyle kıyaslayınca online alışverişin alıcı için daha ekonomik olması tüketicileri online alışverişe teşvik ediyor.

İnternetten alışveriş yapmanın en önemli dezavantajlarından biri ise iade oranlarının mağaza alışverişine oranla çok daha yüksek olması. Tüketiciler çeşitli birçok sebepten iadeye başvuruyor. Kusurlu ürün iadelerinin yanı sıra beden uyumsuzluğu ve fikir değiştirme gibi nedenlerden dolayı iade edilen ürünlerin sayısı bir hayli fazla. Hatta ünlü ve pahalı markalarının ürünlerini satın alıp bir süre kullandıktan sonra iade eden ciddi bir kesim var.

Peki iade ettiğimiz bu ürünlere ne oluyor? Yeni etiketler takılıp tekrar mı satışa sunuluyor? Hayır, maalesef hemen hepsi çöpe gidiyor ya da çeşitli yollarla imha ediliyor.

Tüketiciler online alışveriş sürecinde kendi bedenine ve zevkine uygun ürünü bulabilmek için ücretsiz iade opsiyonundan faydalanıyor. Beden uyumsuzluğu gibi bir durumda hiç düşünmeden iade ediyor. İade edilen ürünler tekrar kullanılabilir hale getirilmek yerine direkt çöpe gönderiliyor. Online alışveriş, hazır giyim sektörü için çok önemli bir yere sahip. Artık tüketicilerin birçoğu mağaza mağaza gezmek yerine online alışverişe yöneliyor. Firmaların ücretsiz ve kolay iade seçenekleri sayesinde online alışverişin dezavantajları minimum seviyeye indiriliyor. Bununla beraber iade oranları %20’leri hatta yüzde 30’ları buluyor. İade edilen ürünlerin imha edilmesi ise büyük ölçüde ekonomik ve çevre sorununu beraberinde getiriyor.

Özellikle ünlü markalar iade edilen ürünleri farklı şekillerde değerlendirmek yerine marka değerini kaybetmemek adına yakıyor ya da çöpe atıyor. Marka değerine zarar vereceğini düşündükleri için daha uygun fiyatlarda tekrar satışa sunmak gibi yolları tercih etmiyorlar. Bu durum her yıl milyarlarca dolarlık ekonomik zararı beraberinde getiriyor.

İade edilen ürünlerin çevreye etkisi

İade edilen ürünlere yönelik politikalar markadan markaya değişiklik gösteriyor. Bazı markalar iade ürünleri depoya yollarken bazıları ise tamamen imha etmeyi tercih ediyor. Hızlı moda sektörünün en önemli markalarından biri, her yıl binlerce ürünü yakması için maden ocağına gönderdiğini itiraf etti. Aynı şekilde sektörün lider markalarından bazıları de iade edilen ürünleri yaktığını veya çöpe attığını söylüyor. Geri dönüşüm ve genel olarak tersine lojistik olarak bilinen süreç çok karmaşık ve maliyetli. Gezegenimiz için asıl yapılması gereken bu olsa da birçok marka daha ucuz bir yol dolduğu için ürünleri kullanılamaz hale getirerek çöpe atmayı ya da yakmayı tercih ediyor. İade edilen ürünlere yönelik uygulanan politikalar çevre için büyük tehlike arz ediyor. Çevresel etkilerinin yanı sıra ekonomik olarak da markalar için büyük ölçüde gelir kaybına neden oluyor fakat hızlı moda sektöründe ürünler çok düşük maliyetlerde üretiliyor. Bu durum geri iade edilen ürünlerden daha kolay vazgeçmelerini sağlıyor. Bundan dolayı iade ürünler ya çöpe gidiyor ya da firmaların depolarında modasının geçmesini bekliyor.

Neyse ki iade ürünlere uygulanan etik dışı yöntemlere yönelik eleştirilerin artması nedeniyle birçok hızlı moda şirketi daha zararsız yollar arayışına başladı. Bu sayede yenileme atölyelerine olan ilgi artmaya başladı. Hızla artan satış alışkanlığı ve nüfus artışı düşünüldüğünde daha az maliyetli geri dönüşüm çalışmaları ve iadeleri azaltmaya yönelik çalışmalar gezegenimiz için büyük öneme sahip olacaktır.

Markalar neden iade edilen ürünleri tekrar değerlendirmek yerine imha etmeyi tercih ediyor?

Peki markalar neden ürünleri bağışlamak yada tekrar değerlendirmek yerine böyle etik dışı bir yolu tercih ediyor?

Büyük markalar bu sayede marka değerini koruduğunu ve ürünlerinin perakendeciler tarafından değersizleşmesini önlediğini iddia ediyor. Hızlı moda şirketleri iade edilen tonlarca miktarda ürünü yaktığını çünkü onları geri dönüştürmenin çok fazla zaman ve para kaybına neden olacağını söylüyor. Ürünleri tekrar satılabilir duruma getirmek çok fazla emek ve para istiyor. Bundan dolayı birçok ünlü marka ürünlerini yakıyor ya da çeşitli yollarla kullanılamaz hale getirerek çöpe atıyor.

İade oranını azaltmanın bir yolu var mı?

Birçok insan ihtiyacı olmadığı halde yeni giysi satın almaya devam ediyor. Hızlı giyim sektörü her gün hız kazanarak büyümeye devam ediyor. Nüfus artışı ile birlikte bu durum birçok çevresel problemi beraberinde getiriyor. Yapılan araştırmalara göre dünya nüfusunun 2050’ye kadar 9 milyara ulaşacağı öngörülüyor. Artan nüfus artışı ve hızla gelişen hızlı moda sektörü ile birlikte geri dönüştürülebilir moda ürünleri göz önünde bulundurulmalı. Kullanılmayan kıyafetlerin geri dönüştürülmesine ve tekrar kullanılabilir hale getirilmesine yönelik çözümler hem ekolojik hem de ekonomik açıdan çok önemli etkilere sahip olacak. Özellikle çevre dostu bir modelin bulunması ve sektördeki önemli liderlerinin bu modeli benimsemesi insanlık için hayati bir öneme sahip. Anormal derecede artış gösteren satın alma alışkanlığı önlenemez bir seviyeye geldi fakat sürdürülebilir teknoloji seçeneklerini benimsemek hızlı giyim sektörünün ortaya çıkardığı birçok sorunu ortadan kaldırabilir. Diğer bir yandan, tüketicilerin geri iade etmesini minimuma indirecek çözümler bulmak da başka bir alternatif. Beden uyumsuzluğunu önlemeye yönelik yapılan çalışmalar iade oranlarını büyük ölçüde düşürecektir.